Affectieve bevestiging Ruim twintig jaar had ik een praktijk voor haptotherapie. Nu ben ik als zeventigjarige op kleine schaal nog professioneel actief. Via klankbord-gesprekken, workshops, podcasts en via het schrijven van blogs. Ik houd te veel van mijn vak om het helemaal los te laten. In 2019 kreeg mijn man Tom de diagnose Parkinson. Mijn hapto-kennis en ervaring deel ik ook in dit blog voor zover dit aansluit bij de twee vragen die ik centraal stel in dit 'blogboek'. Hoe blijf ik als zorgPartner vitaal? Hoe houden wij de liefde stromend? Vandaar dat ik wat meer toelicht op dit prachtige vak waar ik mijn hart aan heb verpand. Haptonomie is de leer van de tast, het gevoel en het gevoelsleven. Haptotherapie de therapeutische toepassing daarvan. Het beroep haptotherapeut vindt zijn oorsprong in de jaren vijftig toen Frans Veldman (1921-2010) de leer van de haptonomie ontwikkelde. Wanneer je vaardigheden op basis van haptonomie toepast spreek je je partner zoveel mogelijk aan op zijn eigen vermogen. Affectieve bevestiging vormt een centraal begrip in de haptonomie. Als je met affectie, ofwel met liefdevolle aandacht, de ander benadert en uitnodigt ontstaat vanzelf wederkerig contact. Zo’n ontmoeting brengt lijfelijke versoepeling en gaat gepaard met emotionele verzachting.
Soepel en zacht / stram en stijf Voor mij persoonlijk speelt een paradox die ik als pijnlijk of op zijn minst als wonderlijk ervaar. Mijn vak haptotherapie is erop gericht mensen te helpen om meer ruimte, warmte, zachtheid en souplesse te krijgen. Door Parkinson wordt Tom zijn lijf juist strakker, stijver en stroever. Een serieuze vraag voor zingeving op mijn levenspad. Wat komt de ziekte van Parkinson mij vertellen? Wanneer doe ik als partner te veel en wanneer te weinig? Zonder voorbij te gaan aan mijn eigen grenzen en mogelijkheden. Ik ben Tom zijn echtgenote en niet zijn haptotherapeut. Toch kan ik er niet omheen dat ik deze haptische kwaliteit in huis heb. Dat vraagt van mij om -ook al zie ik als professional een mogelijke 'oplossing' voor lastige zaken die met zijn ziekte te maken hebben- toch Tom zijn eigen koers te laten varen. Ongevraagd advies, redders-neiging en geruststelling mogen allemaal achterwege blijven. De kunst voor mij is om meer een begripvolle supporter te zijn dan zijn ongevraagde bemoeial. Zo'n affectieve opstelling vraagt dat ik allereerst goed voor mezelf zorg. Dit lukt me vaak wel en soms helemaal niet. TisZoTis.
Acceptatie van pijn en ongemak Bij Parkinson treden allerlei lichamelijke en mentale klachten op. Pijn, vermoeidheid, stramheid, onzekerheid en nog veel meer. Dit beperkt patienten net als Tom in hun dagelijks leven. Acceptatie van deze pijn en het ongemak vermindert de klachten en verbetert de kwaliteit van leven en samenleven. Een haptotherapeut leert je hoe de klachten minder vat op je krijgen, hoe je de signalen en grenzen van jouw lichaam kunt aanvoelen en op een jou passende manier kunt interpreteren. Zo gaan de klachten meer naar de achtergrond en ontstaat er vrije ruimte voor activiteiten. Angst, verdriet en boosheid vanwege de Parkinson kunnen zich vastzetten in het lichaam. Zeker als je dagelijks leeft met steeds wisselende pijntjes. Pijn en vermoeidheid bepalen dan voor de Parkinson-patient in hoge mate hoe hij leeft. Parkinson heb je 24/7 en het kan moeite kosten om er van los te komen. Zo kan de ziekte wel erg centraal in je leven staan en blijft er minder ruimte over voor wat het leven verder nog te bieden heeft. Hoe fijn voelt het, om naast de schaduwkanten die de ziekte met zich meebrengt, ruimte te hebben voor the sunny side of te street.
Acceptatie, ook voor de partner Het begint met acceptatie van de realiteit en dat geldt voor de patient en natuurlijk ook voor jou en mij als zorgPartner. Het accepteren van een chronische aandoening lijkt op een rouwproces. Hoe reageerde jij toen je partner de diagnose kreeg? Was je boos, verdrietig of bang? Ging je in verzet? Of wil je leren hoe hiermee om te gaan? Een haptotherapeut kan helpen om eventuele pijn en toenemend ongemak te aanvaarden en hiermee om te gaan. De focus verschuift van ‘ik kan dit en dat niet meer’ naar ‘k kan dit en dat nog wél’. En daar wordt het samen leven met Parkinson meer ontspannen en plezieriger van voor allebei. Als je blijft vechten dan ben je een gegijzelde van de ziekte van je partner. Dat kan ik me voorstellen, maar onze geliefden zijn meer dan Parkinson-patienten. . Haptotherapie richt zich op het erkennen van de pijn en op de mogelijkheden die er nog wel zijn. Huid-op-huid contact Lijfelijke aanraking via huid-op-huid contact is de meest directe vorm van communicatie. Door aanraking die vertrouwd en liefdevol aanvoelt wordt de aanmaak van het zogenoemde knuffelhormoon oxytocine gestimuleerd. Bovendien voel je aan den lijve dat je mag zijn zoals je bent. Dat geeft een gevoel van veiligheid, geborgenheid en er evenwaardig bij horen. Spontane verbale communicatie tussen Tom en mij neemt af. Voor mij is Tom een fijne sparringpartner als ik erom vraag als het gaat om persoonlijke groei en ontwikkeling. Na een uitgebreide uiteenzetting van mijn kant over een onderwerp of over iets waar ik mee zit in werk of privé weet hij in enkele woorden de spijker op de kop te slaan. Door de ziekte is het voor Tom lastiger om zelf een gesprek te beginnen. Hij komt gewoonweg niet op het idee. Daarentegen is er dagelijks en volop non-verbale communicatie. Tom heeft zachte warme handen waarmee hij me dwars door alles heen weet te raken. Een haptonoom avant la lettre.
kijk op www.hapto.nl voor informatie over haptonomie en adressen van haptotherapeuten.
コメント